SARRERA

SARRERA

Blog honen bidez nere helburua Berastegi eta bere inguruko natura eta historia jorratzea izango da.

2013(e)ko abenduaren 4(a), asteazkena

BERASTEGIKO SAN MARTIN DE TOURS-EKO BITXIAK



Artelan erlijiosoak eta erlikiak aurkeztu nahi dizkizuet, urte askoan zehar Berastegiko San Martin De Tours-en ikusgai daudenak, gaur egun Iruñako elizbarrutian jasota daudenak eta beste batzuk apaizaren menpean daudenak.
Berastegiko elizarentzat egin zen artelan garrantzitsuena prozesioko gurutzea izan zen, Jose Velazquez De Mendrano-k egina, garai  haietan Iruñan bitxigile ospetsua.
XVI. mendean Iruñako lantegietatik ateratako piezarik garestienetako bat.
1.598. urtean, Berastegiko gurutzea burutzeko 240 dukado eman ziren eta 1599.urtean 509 erreal jaso izana adierazten dute. 1605.urtean gurutzearen bastoi edo makilagaitik 80 dukado ordaintzen da. 1614.urtean berriz, haserako 415 dukadoko  zorretik 252 dukado  kobratzen dute. Denera 1227 dukadotan tasatua zegoen. Azkenik, 1617.urtean 562 erreal ordaintzen da, honekin zorrak kenduz.
Prozesioko gurutze hau eta Tolosakoa, Nafarroko bitxigile berdinak eginak dira. Parrokiako hornidurarik ezaugarri eta disdiratsuena zen. Gipuzkoako bitxigileengan eragin handia izan zuten gurutze mota hauek, tipología eta lanen edertasunagatik.


Beste artelan garrantzitsuagoa, 1603.urtean Ambrosio De Bengoetxeak eginiko erretaula errenazentista, 1743.urtean eliza handitzea eta bi beirate edo kristalera jarri ondoren erretaula dena margotu zen urre kolorean.
Kasullak eta kapak dira beste erlikietariko bat, apaizak erabiltzen zuten meza ematekoan. XVI.mendeko kasulla gitarra estiloko jatorria daukana, urrezko hariaz eskuz bordatutakoa lorez eta ardi bat ganbelan ezanda. Beste kasulla hau belus gorrizkoa bere sei irudi biblikoekin ere altxor bat da. Kapak ere ugari daude batzuk besteak baino apainduagoak. 1695.urtekoa ere badago, honek balio artistiko handia du. Gehienak XVIII . mendekoak izanik. 1714.urtean bi kaliza eta hamahiru kasulla erosi ziren, baina badaude XX.mendekoak ere.




























































Zilarrezko artikuluetan barietatea dago, kaliza, ozpin-ontzi, intsentsu, kustodia batzuk, zilarrezko  gurutze bat Francisco Calandro bitxigileak egina, hau Jose Maria Saizarrek dohaintzat emana izan zen. Artikulu hauetariko asko herritarrak dohaintzat emanak izan ziren San Martin De Tours elizari.


























































Beste bitxi edo altxorra elizako organoa da. Juan De Anciola kapitainak bere anai Bartolome De Anciolari 1685.urtean alkate zenari, 1818 dukado ematen dizkio organoa eraikitzeko. Ez da ezagutzen zein izan zen lehen organista, 1725.urtean jarraitasuna Jose De Oruña organista maisuak eman zion. Organoaren kostu erreala 545 dukado eta 5 erreal izan ziren, gainontzeko dirua organoaren mantenua, organista eta koroa egiteko erabili zen. XIX.mendean organoa berritu zen,zehazki 1894ko uztailaren hamahiruan estreinatu zen, baina honen hodiak edo tuboak bere hortan mantendu ziren, sonoritate oso ona zutelako.Organo berri hau Burdeosetik ekarri zuten, Maison Georges Wenner enpresatik. Bere kostua 15.010,64 pezetakoa izan zen eta  gastu guztiak barne zituen, garraioa, koroaren berrikuntza eta Tolosako organisten garraio lanak Burdeosetik organoa ekartzeko ere barne zelarik. Organo honen ordainketa herriko auzotarrak  egina da.






XVI.mende eta XX.mendeko hainbat koraleko liburu aurki ditzazkegu.





















 Eliz barruan ere, kuadro eskultura eta beirateak daude, gehien nabarmentzen den beiratea herriko ezkutua daukana da.









iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina